LayerZero là giải pháp di chuyển tài sản giữa các blockchain hàng đầu trên thị trường crypto thời điểm hiện tại bên cạnh Wormhole, gần đây dự án này đã nhận được rất nhiều ý kiến trái chiều khi ra mắt chương trình chống Sybil cho đợt airdrop token sắp tới. Vậy dự án này có gì đặc biệt, các bạn hãy cùng Coin68 tìm hiểu thông qua bài viết này nhé!
LayerZero (ZRO) là gì? Tìm hiểu về “cầu nối” cho đa blockchain
LayerZero là một giải pháp quan trọng trong lĩnh vực blockchain, giúp các blockchain độc lập có thể tương thích với nhau mà vẫn duy trì tính phi tập trung, an toàn và không yêu cầu sự phụ thuộc vào bên thứ ba.
Trong tình hình hiện tại, có nhiều loại blockchain đang được phát triển nên nhu cầu cho việc di chuyển tài sản từ một blockchain sang một blockchain khác tăng cao. Để giải quyết việc này, người dùng thường phải sử dụng các sàn giao dịch tập trung hoặc các nền tảng giao dịch phi tập trung để hoán đổi token. Tuy nhiên, cả hai phương pháp này đều đòi hỏi sự can thiệp của bên thứ ba, mâu thuẫn với yếu tố quan trọng của blockchain là tính không yêu cầu sự tin tưởng (truthlessness).
LayerZero ra đời để giải quyết vấn đề trên. Đây là một lớp giao thức được xây dựng để cho phép các blockchain khác nhau tương tác với nhau một cách an toàn mà không cần phải dựa vào sự can thiệp của một bên trung gian. Thay vì phụ thuộc vào sàn giao dịch trung gian, LayerZero tạo ra cơ chế cho việc trao đổi tài sản giữa các blockchain một cách trực tiếp và phi tập trung. Điều này đồng nghĩa với việc người dùng có thể thực hiện các giao dịch qua các blockchain khác mà không cần phải tin tưởng vào bất kỳ bên thứ ba nào.
Lưu ý: LayerZero không chỉ giới hạn ở việc thực hiện giao dịch giữa hai blockchain như ví dụ trên, mà còn có khả năng tích hợp nhiều ứng dụng khác nhau trên nền tảng của nó.
LayerZero là gì?
Để so sánh giữa LayerZero và các giải pháp cũ, chúng ta có thể thấy ví dụ qua hình ảnh sau.
So sánh LayerZero và các giải pháp cũ. Ảnh: Whitepaper LayerZero
Sàn giao dịch tập trung (CEX) yêu cầu người dùng gửi token của họ tới sàn. Quá trình theo dõi số dư này thường diễn ra off-chain và được thực hiện bởi một bên thứ ba. Trong trường hợp này, người dùng phải tạm thời dựa vào sự tin tưởng vào sàn CEX. Sau đó, tiền của họ sẽ được chuyển đến một chain khác nếu họ muốn.
Tiếp theo, ở cấp độ khác, các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) sử dụng sự thỏa thuận để thực hiện trao đổi. Tuy nhiên, thường thì để DEX có thể hoạt động, cần có một token trung gian để trao đổi giữa chain A và chain B, hoặc cần sử dụng các token có dạng “Wrapped”.
Điều này gây ra hai vấn đề chính:
Mô hình hoạt động của LayerZero V1. Ảnh: docs.layerzero.network
Cách thức hoạt động cụ thể:
LayerZero sẽ giúp xác định tính hợp lệ của giao dịch và truyền tải thông tin liên quan giữa các chain một cách an toàn và tin cậy thông qua việc kết nối các thực thể độc lập và sử dụng cơ chế chứng minh đa chiều.
Mô hinh hoạt động của LayerZero V2. Nguồn: docs.layerzero.network
Trong LayerZero V1, Oracle và Relayer sẽ xử lý việc xác minh và thực thi các thông điệp:
Tuy nhiên với LayerZero V2, việc xác minh các thông điệp hiện được xử lý bởi Security Stack và việc thực thi do Executor đảm nhận.
Chia sẻ trạng thái (State Sharing)
SushiSwap là một ví dụ về dự án hiện tồn tại trên nhiều chain khác nhau, mỗi phiên bản hoạt động trong một hệ sinh thái riêng biệt. Trong việc đồng bộ hóa trạng thái giữa phiên bản SushiSwap trên Ethereum và các chain khác, thông thường sẽ yêu cầu nhiều phiên bản mã khác nhau. Tuy nhiên, khi áp dụng LayerZero, SushiSwap chỉ cần duy nhất một giao diện và mã nguồn cơ sở. Dự án chỉ cần thực hiện các chức năng gửi và nhận thông tin. Thao tác gửi bao gồm việc tạo một thông báo đến chain đích, và thao tác nhận đơn giản chỉ là việc giải mã thông báo đó.
Cầu nối thanh khoản thống nhất (unified liquidity bridge)
Hiện tại, các dự án DeFi đang phải đối mặt với vấn đề phân mảnh thanh khoản. Với LayerZero, tính thanh khoản được thống nhất trên tất cả các chain. Điều này có nghĩa rằng khi người dùng chuyển tài sản từ chain A sang chain B, tài sản sẽ được đảm bảo trên chain B và các nhà cung cấp thanh khoản sẽ nhận phí từ tất cả các giao dịch đến chain B.
Hoàn đổi (Swap)
Các giao thức hoán đổi tự động (AMM) có khả năng bọc (wrap) để thực hiện cross-chain swap giữa các tài sản mà không cần thay đổi mã nguồn hiện có. Điều này có nghĩa rằng người dùng có thể hoán đổi từ ETH trên Ethereum sang SOL trên Solana trong một giao dịch duy nhất mà không cần thông qua nhiều chain.
Vay và cho vay (Lending and borrowing)
Hiện tại, nếu người dùng muốn chuyển từ tài sản trên chain A sang chain B để tham gia farming, họ phải thực hiện nhiều thao tác phức tạp và trả phí cho việc di chuyển tài sản giữa 2 chain. Tuy nhiên, với LayerZero, người dùng có thể thế chấp tài sản trên chain A, sau đó vay tiền, tham gia farming và sau cùng trả nợ trên chain B mà không cần thực hiện việc chuyển tài sản qua lại giữa hai chain.
Sản phẩm tiêu biểu đầu tiên được phát triển trên nền tảng LayerZero là Stargate Finance, một dự án cross-chain bridge. Với sự tận dụng toàn diện cơ sở hạ tầng của LayerZero, Stargate Finance đã tạo ra một hệ thống cross-chain bridge độc đáo. Dự án này đứng đầu như một ứng dụng phi tập trung (dApp) có khả năng xây dựng các liquidity pool trên các chain khác nhau được hỗ trợ bởi LayerZero. Mục tiêu của dự án là hình thành một mạng thanh khoản cross-chain kết nối các blockchain được hỗ trợ bởi LayerZero.
Stargate Finance ra đời nhằm giải quyết các thách thức nan giải trong việc di chuyển token qua các chain, bao gồm:
Omnichain Fungible Token (OFT) là một tiêu chuẩn multi-chain cho các fungible token được phát triển bởi Layer Zero. OFT được thiết kế để trở thành tiêu chuẩn có khả năng tương thích với tất cả các loại fungible token trên nhiều blockchain khác nhau.
Tiêu chuẩn này cho phép các token có thể thay thế (fungible token) được di chuyển an toàn qua các chain mà không cần giải pháp đóng gói (wrapped), chain trung gian hoặc pool thanh khoản. Điều này cho phép các token vẫn ở dạng gốc và số dư được sửa đổi liền mạch trên các mạng khác nhau.
Omnichain NFT là thuật ngữ được đề xuất bởi LayerZero đề cập đến một NFT hoặc một bộ sưu tập NFT có thể tồn tại trên nhiều blockchain, với ONFT người dùng có thể dễ dàng di chuyển NFT của mình một cách liền mạch mà không gặp phải bất kỳ khó khăn nào.
Ví dụ: Người dùng có thể mint NFT ở BNB Smart Chain và sau đó chuyển sang Ethereum và giao dịch NFT này trên nền tảng Opensea.
Những lợi ích của ONFT khi di chuyển giữa các blockchain khác nhau:
Tình hình hoạt động của LayerZero. Nguồn: layerzero.network (13/05/2024)
Kể từ khi ra đời đến này, LayerZero đã xử lý khoảng 132 triệu giao dịch trên 70 blockchain khác nhau với tổng khối lượng giao dịch lên đến hơn 50 tỷ USD.
Số lượng giao dịch được xử lý thông qua LayerZero. Nguồn: layerzeroscan.com (13/5/2024)
Sau khi dự án thông báo snapshot ngày 01/05/2024, số lượng giao dịch được xử lý thông qua LayerZero mỗi ngày đã giảm mạnh từ hơn 348 nghìn giao dịch vào ngày 1/5 đến hiện tại chỉ còn khoảng 59 nghìn giao dịch.
Ngoài sản phẩm chính là cầu nối Stargate, sản phẩm của LayerZero đã được tích hợp vào 98 dApp khác nhau trải dài trên 5 lĩnh vực, bao gồm: DeFi, Gaming, Infrastructure, Enterprise, NFT. Trong đó chúng ta có thể dễ dàng liệt kê ra một số dự án khá nổi bật như:
Hệ sinh thái của LayerZero
Đang cập nhật…
Vào ngày 1/5/2024 vừa qua, LayerZero đã chính thức thông báo snapshot để chuẩn bị airdrop token cho người dùng trong thời gian sắp tới.
LayerZero Snapshot
Sau đó, dự án bất ngờ đưa ra kế hoạch chống lại các hành vi sybil, khuyến khích người dùng tự thú nhận thông qua cổng khai báo của dự án.
Kế hoạch chống sybil của LayerZero có nội dung như sau:
Tiếp đó, LayerZero sẽ hợp tác với 2 đối tác Nansen và Chaos Labs để lọc và công bố danh sách các địa chỉ bị đánh dấu sybil, cũng như mở chương trình bounty để người dùng cung cấp bằng chứng tố cáo hoạt động sybil. Những ai tìm được bằng chứng thuyết phục sẽ nhận thưởng là 10% lượng airdrop mà địa chỉ sybil do họ phát hiện đáng lý được nhận.
Đội ngũ phát triển
Các thành viên điều hành dự án:
Qua những thông tin trên, ta có thể thấy LayerZero là một dự án cơ sở hạ tầng được phát triển với mục đích kết nối tất cả các blockchain tiềm năng lại với nhau để tăng trải nghiệm của người dùng.
Thông qua bài viết này chắc các bạn đã phần nào nắm được những thông tin cơ bản về dự án LayerZero để tự đưa ra quyết định đầu tư cho riêng mình. Chúc các bạn đầu tư thành công nhé!
