Vitalik Buterin: DeFi an toàn mới là “máy in tiền” bền vững cho Ethereum, không phải memecoin. Ảnh: DL News
Trong bối cảnh tổng giá trị khóa (TVL) của DeFi trên Ethereum đã vượt mốc 100 tỷ USD lần đầu kể từ 2022, Vitalik Buterin vừa đưa ra một thông điệp mạnh mẽ: trụ cột kinh tế của Ethereum phải là DeFi ít rủi ro, chứ không phải memecoin.
Lãi suất ổn định từ các giao thức như Aave (5-10% với stablecoin) đang chứng minh DeFi có thể trở thành “máy in tiền” bền vững, nuôi sống toàn bộ hệ sinh thái. Và khác với Google, vốn gây tranh cãi vì thu thập dữ liệu từ quảng cáo, Vitalik khẳng định Ethereum có thể làm tốt hơn Google, tạo nguồn thu lớn nhưng vẫn giữ chuẩn mực đạo đức và minh bạch.
– Trong một bài blog gần đây, đồng sáng lập Ethereum đã kêu gọi cộng đồng đặt trọng tâm nhiều hơn vào các giao thức DeFi ít rủi ro, thay vì chạy theo memecoin. Ông nhấn mạnh những ứng dụng tài chính như thanh toán, tiết kiệm, cho vay thế chấp đầy đủ và các sản phẩm quen thuộc, minh bạch có thể trở thành nguồn doanh thu bền vững cho Ethereum.
– Buterin so sánh DeFi an toàn với mảng quảng cáo của Google, vốn chiếm hơn ba phần tư doanh thu công ty năm 2024. Chính nhờ mảng này, gã khổng lồ mới đủ sức gồng gánh cho nhiều sản phẩm khác vốn không sinh lợi nhiều nhưng mang lại giá trị cho xã hội. Ethereum cũng cần một “trụ cột kinh tế” tương tự để duy trì các ứng dụng thử nghiệm hay phi tài chính, là những mảnh ghép quan trọng nhưng không phải lúc nào cũng tạo doanh thu.
– Sự trở lại mạnh mẽ của dòng tiền đang củng cố lập luận này. TVL DeFi trên Ethereum vừa vượt ngưỡng 100 tỷ USD, một cột mốc cho thấy thị trường đang ưu ái trở lại với các sản phẩm ít rủi ro và hữu dụng.
Biến động TVL của hệ sinh thái Ethereum. Nguồn: Defi LIama (22/09/2025)
– Buterin thừa nhận trong quá khứ, ông từng nghi ngờ về sự bền vững của DeFi, bởi rủi ro quá cao và phần lớn hoạt động xoay quanh tài sản đầu cơ hay yield farming mạo hiểm. Ông dẫn chứng sự kiện Yuga Labs bán Otherdeed năm 2022, khi một smart contract kém tối ưu đã gây ra cuộc chiến phí gas khổng lồ, minh họa cho tính thiếu ổn định lúc bấy giờ.
– Tuy nhiên, hiện nay rủi ro ấy đã giảm đáng kể. Các cơ quan quản lý toàn cầu cũng đang cấp tiến hơn hóa, còn những vụ hack và thất thoát ngày càng bị đẩy lùi. Theo Vitalik, tuy rủi ro hiếm gặp vẫn cần quan tâm, nhưng với nhiều người trên thế giới, rủi ro trong tài chính truyền thống (TradFi) thậm chí còn lớn hơn DeFi.
– Trong bài viết, Buterin còn nhấn mạnh ứng dụng tạo ra doanh thu chính cho Ethereum không cần phải cách mạng hay kịch tính, nhưng ít nhất nó phải không phản cảm hay phi đạo đức. Ông cảnh báo: “Không thể nghiêm túc nói rằng bạn tự hào về Ethereum đang thay đổi thế giới theo hướng tích cực, nếu ứng dụng lớn nhất chỉ là các memecoin chính trị.”
– Điều này cũng là một lời so sánh ngầm với các blockchain khác, nơi memecoin chiếm phần lớn doanh thu phí, trái ngược với định hướng bền vững mà Vitalik mong muốn cho Ethereum. Cha đẻ Ethereum từng thẳng thắn rằng ông thà rời bỏ cộng đồng còn hơn là biến nó thành “casino” – là các sới bạc memecoin.
– Không dừng ở vai trò “máy in tiền” cho hệ sinh thái, DeFi an toàn còn có thể tiến hóa thành các ứng dụng mới trong tương lai. Buterin đề cập đến nhiều hướng đi:
– Trên thực tế, ngay lúc này các giao thức như Aave đang trả lãi suất stablecoin khá hấp dẫn (5% cho USDC/USDT, thậm chí 10% với stablecoin rủi ro hơn), minh chứng rằng DeFi ít rủi ro không chỉ là lý thuyết mà đã có sản phẩm thực tế hút vốn.
– Theo Buterin, DeFi ít rủi ro hiện đã nuôi sống nền kinh tế Ethereum, mang lại lợi ích thực tế cho thế giới và tạo cộng hưởng với nhiều ứng dụng thử nghiệm khác trong hệ sinh thái. “Đây là một dự án mà chúng ta hoàn toàn có thể tự hào,” ông khẳng định.
– Quan điểm của Vitalik được công bố trong bối cảnh Ethereum Foundation cũng đã có nhiều thay đổi lớn trong năm nay. Tổ chức hiện do Hsiao-Wei Wang và Tomasz K. Stańczak đồng điều hành nhận định 2025-2026 sẽ là bước ngoặt sinh tử của hệ sinh thái. Mạng lưới gần đây đã triển khai hàng loạt sáng kiến mới như “Trillion Dollar Security”; lộ trình đề cao tính riêng tư; cải tổ quỹ tài trợ nhằm tối ưu chi phí; ra mắt “dAI Team” phát triển AI on-chain…
– Trong đó, roadmap mới với tham vọng trở thành “kỷ nguyên tăng trưởng gấp 10 lần” mà Vitalik đề xuất vào tuần trước, cùng với bản nâng cấp hard fork Fusaka dự kiến vào ngày 03/12/2025, sẽ là hai yếu tố then chốt.
Coin68 tổng hợp
