Ethereum đặt mục tiêu trở thành mạng blockchain lớn nhất áp dụng công nghệ zero-knowledge (ZK) trong năm tới, khởi động bằng zkEVM Layer-1 và đề xuất chuẩn “proving realtime” cho zkVM.
Ethereum Foundation công bố kế hoạch tích hợp zkEVM Layer-1
Ethereum Foundation – tổ chức đứng sau quản lý mạng lưới blockchain Ethereum lớn thứ hai thế giới – vừa công bố kế hoạch đưa công nghệ zero-knowledge proofs (ZK) trực tiếp lên lớp cơ sở (Layer-1) thông qua zkEVM.
Theo kỹ sư giao thức Sophia Gold, các validator sẽ sớm có tùy chọn chạy zk client, cho phép các validator xác minh khối bằng cách kiểm tra 3 bằng chứng zk độc lập do các zkVM khác nhau tạo, thay vì phải chạy lại toàn bộ giao dịch.
Ban đầu, chỉ một số ít validator tiên phong triển khai thử nghiệm. Theo thời gian, nhờ quy trình kiểm toán, xác minh hình thức và chương trình săn lỗi nhận thưởng (bounty), cộng đồng sẽ chuyển sang xác minh bằng zk proof. Khi đó, Ethereum có thể nâng gas limit để biến zk proof thành mặc định. Các zk proof này cũng sẽ được sử dụng làm nền tảng cho zk-rollup gốc tích hợp trực tiếp, giúp mở rộng quy mô mà vẫn đảm bảo bảo mật.
Ethereum đặt ra tiêu chuẩn cụ thể cho việc chứng minh thời gian thực (proving realtime), nhằm bảo toàn các yếu tố then chốt như bảo mật, tính hoạt động liên tục và khả năng chống kiểm duyệt của Layer 1.
Các zkVM phải đạt yêu cầu:
Ethereum mong muốn khuyến khích cả những người đang tự chạy validator tại nhà tham gia chứng minh, như một tầng bảo vệ cuối cùng cho khả năng chống kiểm duyệt, đưa Ethereum trở thành ứng dụng zk lớn nhất thế giới. Sophia Gold cũng thách thức các đội zkVM hoàn thiện chuẩn realtime trước hội nghị Devconnect Argentina vào tháng 11, coi đây là “cuộc đua về realtime proving”.
Đây mới chỉ là bước đầu trong lộ trình Ethereum trở thành một blockchain tối ưu cho zk. Vitalik Buterin từng chia sẻ tầm nhìn Ethereum trở thành một nền tảng “zk-friendly” (tối ưu cho zk) toàn diện. Sau zkEVM Layer-1, Ethereum có kế hoạch sẽ mở rộng sang:
Ethereum cũng đang tái cấu trúc các team phát triển giao thức và hệ sinh thái, hướng tới thực thi chiến lược “One Trillion Security”, ưu tiên bảo mật cốt lõi, song song với mở rộng quỹ tài trợ để đẩy nhanh áp dụng thực tế.
Thông tin này xuất hiện đúng lúc thị trường crypto đang bùng nổ, Bitcoin lập đỉnh mới tại 118.500 USD, còn Ethereum cũng vừa vượt lại mốc 3.000 USD sau 6 tháng.
Biến động giá ETH trong 7 ngày gần nhất, ảnh chụp màn hình CoinGecko vào 05:45 PM ngày 11/07/2025
Coin68 tổng hợp
