Kể từ khi được airdrop và niêm yết trên nhiều sàn lớn cho đến nay, Starknet và token STRK đã trở thành một chủ đề được rất nhiều người tham gia thị trường crypto quan tâm, trong đó phần lớn là những ý kiến “tiêu cực” khi mà dự án liên tục giảm giá. Trong bài viết hôm nay, anh em hãy cùng mình phân tích tokenomics và tình hình on-chain hiện tại của STRK để đánh giá một cách toàn diện lại dự án này nhé.
Tokenomic Research #16: Starknet (STRK) – “Dự án tiềm năng” hay “Kẻ phản diện”?
Starknet là một giải pháp Layer-2 được xây dựng dựa trên công nghệ ZK-Rollups. Nếu anh em chưa biết về ZK-Rollups và giải pháp đối thủ là Optimistic Rollups, anh em có thể bỏ ra vài phút để đọc bài viết này: So sánh ZK-Rollups và Optimistic Rollups.
Thông qua giải pháp ZK-Rollups và cách chứng minh mật mã STARK, Starknet đặt mục tiêu xây dựng Layer-2 cho phép thực hiện các giao dịch an toàn, chi phí thấp và hiệu suất cao. Các hợp đồng của Starknet và hệ điều hành Starknet được viết bằng Cairo , một ngôn ngữ lập trình chuyên dụng và được xây dựng tùy biến để tối ưu cho Starknet.
Starknet gồm các thành phần sau: Sequencer, Prover và Node.
Cơ chế hoạt động của Starknet – Nguồn: Starknet (07/09/2024)
– Sequencer: Nhận các giao dịch, sắp xếp chúng và tạo ra các khối. Nó hoạt động tương tự như trình xác thực trong Ethereum hoặc Bitcoin.
– Prover: Tạo ra bằng chứng cho các khối và giao dịch đã tạo. Hiểu một cách đơn giản, Provers sẽ giúp đảm bảo xác thực công việc mà các Sequencer đã thực hiện.
– Node: Mỗi một node trong hệ sinh thái Starknet là một máy tính được trang bị phần mềm Starknet.
Các node trong Starknet được phân loại thành hai loại:
Các node đóng vai trò cơ bản đối với mạng Starknet, thực hiện nhiều chức năng quan trọng như:
– Xác thực giao dịch;
– Tạo và truyền khối : Các node tạo và lưu hành các khối để duy trì chế độ xem blockchain nhất quán trên toàn mạng;
– Duy trì trạng thái, hỗ trợ các nhà phát triển trong việc tạo ứng dụng, ví và công cụ để tương tác mạng;
– Chuyển tiếp giao dịch;…
Một luồng giao dịch cơ bản trên Starknet sẽ thực hiện như sau:
Tổng cung STRK là 10 tỷ token, được phân bổ như sau:
Anh em có thể thấy phần lớn STRK vẫn nằm trong tay team và các quỹ đầu tư, gồm StarkWare (10.76%), Investors (18.17%), Foundation Treasury (8.1%), Early Contributors (20.04%), tương đương với khoảng 57% tổng token. Đây là một con số theo mình là rất lớn.
Lịch mở khoá dự kiến ban đầu của STRK – Nguồn: StarkWare (07/09/2024)
Dễ thấy ngay từ đầu, phần token thuộc về Team và Investors được mở khoá rất sớm và vì vậy, điều này tạo ra một áp lực bán cực kỳ lớn trên thị trường khi vị thế của team và quỹ là rất tốt. Theo kế hoạch ban đầu, Starknet sẽ giải phóng 13% tổng cung token (xấp xỉ 1,3 tỷ USD) cho đội ngũ phát triển và nhà đầu tư vào ngày 15/04. Việc này đồng nghĩa cung lưu hành STRK sẽ tăng gấp 3 lần.
Điều này đã gặp phải làn sóng phản đối dữ dội từ cộng đồng. Vì vậy, Starkware đã buộc phải có những điều chỉnh. Theo lịch trình mới, chỉ có 0,64% tổng cung token (64 triệu STRK trị giá gần 125,5 triệu USD) được mở khóa vào ngày 15/04 mà thôi. Sau đó mỗi tháng, Starknet sẽ vesting 64 triệu STRK cho đến tháng 03/2025 và đổi thành 127 triệu STRK cho 24 tháng tiếp theo đến ngày 15/03/2027.
Tuy vậy, sự điều chỉnh nói trên chỉ mang tính chất tạm thời và kéo dài thời gian. Chúng ta vẫn phải thừa nhận một sự thật rằng team và quỹ đầu tư đã có dự định “exit” khỏi dự án ngay từ đầu.
STRK có usecase bao gồm: sử dụng làm phí (fee) trong quá trình vận hành mạng Starknet, duy trì và tăng cường bảo mật thông qua việc staking, quản trị.
Có 2 điều mà chúng ta dễ thấy ở đây:
Tổng hợp hai yếu tố trên, kết hợp với lịch mở khoá ngay lập tức sau khi list cho các nhà đầu tư, chúng ta không khó hiểu khi lực bán ra là cực kỳ nhiều, và cũng không hề khó hiểu khi đa phần các quỹ tham gia sớm đều “exit” một phần hoặc toàn bộ để thu hồi vốn, chốt lợi nhuận.
Mình sẽ chủ yếu check về tình hình hodl STRK của các quỹ đầu tư.
Theo dữ liệu trên Nansen, Pantera đang là một trong những quỹ nắm giữ nhiều STRK nhất.
Thống kê về việc nắm giữ STRK của Pantera – Nguồn: Nansen (07/09/2024)
Nhìn sơ qua, chúng ta ước lượng tổng số STRK mà Pantera đang nắm giữ ở các ví công khai lên đến khoảng hơn 97,4 triệu token, tương đương với khoảng hơn 41 triệu USD. Thực tế thì số STRK này không được giữ nguyên vẹn mà đã có một số hoạt động chuyển đi từ quỹ đầu tư này (cột màu đỏ).
Check kĩ hơn, mình nhận thấy Pantera có động thái chốt lời khi đã chuyển số token này đến ví Coinbase Deposit. Số lượng này chiếm khoảng gần 10% lượng token mà quỹ này nhận được.
Như vậy, các quỹ đầu tư đã vào từ các vòng sớm đã có động thái chốt lời một phần để thu hồi vốn. Đây là điều dễ hiểu như chúng ta đã phân tích ở trên.
Chúng ta sẽ kiểm tra một số ví top holder STRK:
Thống kê về việc nhận/gửi đi token STRK trên một số ví lớn – Nguồn: Nansen (07/09/2024)
Trên hình chúng ta có 6 ví với lượng STRK xấp xỉ trên 40 triệu token mỗi ví. Anh em thấy 4/5 ví vẫn đang giữ nguyên lượng token, trong khi đó có 1 ví chuyển đi 12,4 triệu token.
Cuối cùng, chúng ta sẽ kiểm tra dòng tiền nạp/rút từ các sàn giao dịch lớn. Theo thống kê từ Nansen, trong 30 ngày, Coinbase và Bybit ghi nhận lượng rút ròng STRK rất lớn với khoảng 22,2 triệu USD.
Top các sàn có lượng rút STRK lớn trong 30 ngày – Nguồn: Nansen (07/09/2024)
Top các sàn có lượng nạp STRK lớn trong 30 ngày – Nguồn: Nansen (07/09/2024)
Ngược lại, các sàn ghi nhận dòng tiền nạp vào lớn gồm Binance, Crypto.com và một số sàn nhỏ khác. Anh em thấy dòng tiền nạp vào lớn nhất trong 30 ngày qua tập trung ở Binance với khoảng 6,4 triệu USD. Con số này khá nhỏ so với lượng rút ròng mà chúng ta đã nói ở trên.
Như vậy, ở mức giá này, số lượng người bắt đầu gom và rút STRK để hodl chiếm nhiều hơn khá nhiều so với lượng nạp lên để xả.
Ngày 01/07/2024, Starknet Foundation đã thông báo về chương trình DeFi Spring 2.0, kéo dài cho đến 31/12/2024. Tổng ngân sách phân bổ cho giai đoạn 2 này sẽ là 50 triệu STRK. Phần phân bổ chủ yếu dành cho các mảng DEX, Lending, Perp & Options… khi đạt đủ điều kiện.
Tháng 07/2024, Starknet tích hợp Chainlink và Pyth – 2 oracle khá nổi tiếng và uy tín. Việc tích hợp 2 oracle này sẽ khiến cho hạ tầng của Starknet thêm đa dạng và hỗ trợ tốt hơn cho các dự án.
Quý 4 2024 sẽ là một thời điểm khá quan trọng với Starknet nói chung và token STRK nói riêng. Dự án hứa hẹn sẽ ra mắt tính năng staking trong giai đoạn này. Nếu thành công, thu hút được đông đảo holder tham gia với lượng STRK lớn, đây sẽ là cú hích khá mạnh cho hệ sinh thái.
Từ những phân tích nói trên, chúng ta có một số ý tưởng về STRK và định hướng trong thời gian tới như sau:
Hy vọng bài viết của mình giúp anh em đã, đang và có ý định hold STRK có thêm một góc nhìn tham khảo. Hẹn gặp lại anh em trong các bài viết tiếp theo!
Poseidon